Wij zijn één van de weinige klinieken in Nederland die de PENS therapie uitvoert bij paarden met headshaking. Al vaak heeft dit tot succes geleid en had het paard na een aantal behandelingen geen of veel minder last. Het succes hangt onder andere af van hoe ernstig de aandoening is en hoe lang het paard er al mee rond loopt. Hoe ernstiger de aandoening en hoe langer het paard er mee te kampen heeft, hoe minder succesvol zal de therapie zijn.
Headshaking (hoofdschudden) bij paarden
Headshaking is een erg vervelende aandoening voor met name het paard, maar ook voor de ruiter. Helaas gaat de aandoening bijna nooit vanzelf over.
Hoe ziet headshaken er uit?
Het kan zich op verschillende manieren uiten zoals: op en neer gaande en/of draaiende/zijwaartse bewegingen maken met het hoofd, vaak knipperen met de ogen, overdreven orenspel, neus en hoofd wrijven langs de benen of stalwand (waarbij het paard zich kan verwonden). Het paard heeft er echt last van.
Wat zijn de oorzaken van headshaken?
Er zijn veel aandoeningen die headshaking kunnen veroorzaken zoals problemen van het gebit, luchtzakken, de ogen, oren etc. Ook pijn aan rug en ledematen kunnen headshaken veroorzaken door ongemak. Echter meestal wordt er geen oorzaak gevonden en blijkt dat de oorzaak neurologisch is: een overgevoeligheid van de Trigeminus zenuw. Dit is een belangrijke zenuw in het paardenhoofd die zorgt dat het paard gevoel heeft in de neus, mond en aan het gezicht. Doordat deze zenuw overdreven gevoelig reageert op prikkels zoals licht (uv-straling), wind, pollen, regen etc. gaat het paard headshaken. Het kan dus, afhankelijk van de oorzaak, een seizoensgebonden probleem (voorjaar of vroege zomer) zijn of niet.
Behandeling en management van headshaking
Eerst zou een neusnetje geprobeerd kunnen worden. Dat werkt echter meestal niet afdoende.
Als dat niet werkt zou het paard met medicijnen behandeld kunnen worden. Echter het nadeel van deze medicijnen is dat ze bijwerkingen kunnen hebben en doping-positief zijn. Ook zijn deze medicijnen erg duur en hebben niet altijd het gewenste effect. Daar komt nog bij dat ze vaak moeten worden gegeven wat niet erg praktisch is.
Er is recent in Engeland een behandelmethode ontwikkeld die PENS wordt genoemd: Percutaneous Electrical Nerve Stimulation. Wij hebben deze methode al in onze kliniek met succes toegepast.
Er wordt een naald ingebracht vlakbij de Trigeminus zenuw. Daarna wordt deze zenuw gestimuleerd (overstimulatie) door middel van elektrische schokjes om deze zenuw ongevoeliger te maken. Het paard wordt hiervoor wel suf gemaakt en wordt op het staande paard uitgevoerd. De eerste resultaten zijn veelbelovend: 4 behandelingen zouden het headshaken drastisch doen verminderen voor langere tijd is gebleken uit een Engels onderzoek.
Daarnaast blijft het management erg belangrijk. Dat wil zeggen het wegnemen van specifieke prikkels zoals het binnen gaan rijden of ’s avonds gaan rijden als het paard headshaked tgv licht. Of probeer een zonlicht-werende vliegenkap. Ga niet buiten rijden als het te hard waait indien het paard gevoelig is voor wind; hetzelfde geldt als het paard gevoelig reageert op regen.
Het blijft een frustrerende aandoening voor eigenaar en paard en het is echt zoeken voor elk paard wat het beste werkt.